هنر آبستره (Abstract art) از زبان بصریِ شکل، فرم، رنگ و خط برای خلق ترکیبی استفاده می‌کند که از دیگر رفرنس‌های بصری در جهان مستقل است. هنر آبستره همچنان مفهومی گنگ محسوب میشود.
نقاشی آبستره یا انتزاعی به‌عنوان یکی از خالص‌ترین شیوه‌های بیان احساسات توصیف میشود، زیرا این سبک خالق خود را برای ارتباط آزادانه از طریق چشم، بدون محدودیت در شیوه‌های یافت شده در واقعیت عینی، دنبال می‌کند. نگرش‌های یافت شده در سبک نقاشی آبستره، جنبش‌های فراوانی نظیر اکسپرسیونیسم آلمانی، فوویسم، کوبیسم و اکسپرسیونیسم آبستره را در برمی‌گیرد.
تعریف هنر آبستره
واژه‌ی «هنر آبستره» موسوم به «هنر انتزاعی»، «هنر غیر عینی»، «غیراستعاری»، «غیربازنمایی»، «آبستره‌ی هندسی» یا «هنر بتنی» یک کلمه‌ی نسبتاً گنگ برای نقاشی یا مجسمه‌ای است که اشیاء یا موضوعات قابل‌تشخیص را به تصویر نمی‌کشد. بااین‌حال، هیچ نتیجه‌ی واضحی برای تعریف هنر آبستره، گونه‌ها و اهمیت زیبایی‌شناختی آن وجود ندارد.
اغلب مفسران گاهی اوقات با این موضوع مخالف هستند که یک بوم نقاشی باید برچسب «اکسپرسیونیست» یا «آبستره» دریافت کند. نمونه‌ی آن نقاشی آب رنگ «کشتی در آتش» است. نمونه مشابه دیگر، نیلوفر آبی از کلود مونه در گالری ملی لندن است.
به‌علاوه، یک مقیاس قابل‌تغییر برای آبستره وجود دارد؛ از هنر نیمه آبستره تا هنر تماماً آبستره؛ بنابراین اگرچه این نظریه کاملاً آشکار است (اینکه هنر آبستره از واقعیت جداست)، وظیفه‌ی عملی جدایی آبستره از غیر آبستره میتواند به‌مراتب مشکل‌سازتر باشد.
تاریخچه پیدایش هنر انتزاعی(آبستره)
ریشه های هنر انتزاعی در قرن 19 است. دوره‌ای که در آن مجموعه‌ی وسیعی از هنر تجسمی با جزئیات فراوان برای تصویرسازی داستان‌ها تولید شد و همچنین نقاشانی که سازوکار نور و بینایی را مورد بررسی قرار دادند.
دوره ی رمانتیسم ایده هایی را در هنر مطرح کرد که تاکید کلاسیسیزم بر تقلید و آرمانگرایی را رد می‌کرد و در عوض بر نقش تخیل و ضمیر ناخودآگاه به عنوان عوامل ضروری خلاقیت تاکید می‌کرد. به تدریج نقاشان زیادی از این آزادی و مسئولیت‌های جدیدی که بوجود می‌آورد استقبال کردند. موریس دنی در بیانیه 1890: «باید به خاطر سپرد که هر تصویری قبل از اینکه اسب جنگی، آدم برهنه یا نوعی حکایت باشد صفحه‌ی تختی است که با ترتیب معینی از رنگ پوشیده شده است» و به این شکل احساس هنرمندان نمادگرا و پست امپرسیونیست زمان خود را خلاصه کرد.
همه‌ی جنبش‌های مهم دو دهه اول قرن بیستم مانند فوویسم، اکسپرسیونیسم، کوبیسم و فتوریسم به نوعی بر فاصله‌ی بین هنر و جلوه‌های طبیعی تاکید می‌کردند.
البته بین انتزاعی کردن چیزی با ماهیت بیرونی حتی اگر دیگر قابل تشخیص نباشد با اثری هنری که از هیچ خلق میشود فرق زیادی وجود دارد. چهار یا پنج سال پیش از وقوع جنگ جهانی اول هنرمندانی نظیر روبر دولونه، واسیلی کاندینسکی، کازیمیر مالوویچ و ولادیمیر تاتلین اساسا به هنر انتزاعی روی آوردند. (کاندینسکی اولین هنرمند مدرنی است که طی سالهای 1910-1911 نقاشی‌هایی کاملا انتزاعی خلق کرد که هیچ شی قابل تشخیصی در آن نبود).اگرچه حتی اغلب هنرمندان پیشرو نسبت به حذف کامل هرگونه شی عینی نظر مثبتی نداشتند. طی جنگ جهانی اول و شکل‌گیری گروه د‌‌استیل در هلند و دادا در زوریخ طیف‌های هنر انتزاعی گسترش یافت.(De Stijl: که با نام نئوپلاستیسیسم یا نوشکل‌آفرینی هم شناخته میشود، یک جنبش هنری بود که توسط هنرمندان هلندی در سال ۱۹۱۷ شکل گرفت و تا سال ۱۹۳۱ ادامه داشت.)با ما در بزرگترین سایت آموزش نقاشی و طراحی کشور و برترین گالری آنلاین خرید تابلوهای نقاشی مدرن همراه باشید.
وضعیت هنر انتزاعی (آبستره) در جنگ جهانی اول و دوم
هنر انتزاعی بین جنگ جهانی اول و دوم شکوفایی خاصی نداشت. از یک سو به علت سیاستمداران دیکتاتور و از سوی دیگر به خاطر جنبش‌های هنری مثل سوررئالیسم و رئالیسم انتقادی-اجتماعی که تاکید تازه‌ای بر تصویر داشتند نادیده گرفته شد. اما بعد از جنگ جهانی دوم در نقاشی انتزاعی سبکی به نام اکسپرسیونیسم انتزاعی شکل گرفت و تاثیر گسترده ای داشت که خواستگاه آن آمریکا بود. از 1950 هنر انتزاعی از سوی هنرمندان نقاش و مجسمه ساز آمریکایی و اروپایی مورد پذیرش قرار گرفته و به طور گسترده‌ای به کار می‌رود. هنر انتزاعی بسیاری از مردم را گیج و سردرگم می‌کند، اما آنهایی که زبان غیر ارجاعی آن را پذیرفته‌اند هیچ شکی به ارزش و دستاوردهای آن ندارند.با ما در بزرگترین سایت آموزش نقاشی و طراحی کشور و برترین گالری آنلاین خرید تابلوهای نقاشی مدرن همراه باشید.
اکثر افراد درکی از هنر انتزاعی(آبستره) ندارند
افراد اکثرا به این علت هنر انتزاعی را درک نمی‌کنند چون به دنبال چیزی واقعی و عینی در آن هستند و روی پیدا کردن چیزی که بتوانند تشخیص دهند تمرکز می‌کنند. طبیعی است که بخواهیم برای چیزی که تجربه می‌کنیم و در جهان با آن مواجه می‌شویم اسمی گذاشته و آن را درک کنیم بنابراین هنر انتزاعی(آبستره) با آن سوژه‌های غیرقابل تشخیص و فرمهای غیرقابل پیش‌بینی و رنگ‌ها و خط‌ها چالش‌برانگیز خواهد بود. بسیاری از مردم بین نقاشی انتزاعی یک هنرمند حرفه‌ای و نقاشی یک کودک نوپا تفاوتی نمی‌بینند که همین امر یافتن معنایی در آن را سخت‌تر می‌کند.با ما در بزرگترین سایت آموزش نقاشی و طراحی کشور و برترین گالری آنلاین خرید تابلوهای نقاشی مدرن همراه باشید.
تشخیص تفاوت بین نقاشی کودکان و هنر انتزاعی(آبستره)
اگرچه ممکن است شباهت‌هایی بین نقاشی کودکان و هنرمندان انتزاعی باشد این شباهت‌ها سطحی و تنها ظاهری است. در آثار هنرمندان حرفه‌ای, تفکر، برنامه‌ریزی، درک عناصربصری و اصول هنری بیشتری وجود دارد. آثار هنرمندان حرفه‌ای پیچیدگی و ساختار مشخصی دارد که اغلب توسط افراد غیر هنرمند نیز درک میشود.
هنر انتزاعی(آبستره) بر اساس عناصر فرمی طراحی است
از آنجایی که هنر انتزاعی بر اساس عناصر فرمی طراحی است نه لزوما تصاویر قابل تشخیص، خیلی مهم است که هنرمند چگونه از این عناصر هنری برای انتقال اصول هنری استفاده کند، این چیزی است که به نقاشی معنا و احساس می‌دهد.با ما در بزرگترین سایت آموزش نقاشی و طراحی کشور و برترین گالری آنلاین خرید تابلوهای نقاشی مدرن همراه باشید.
آشنایی با آثار پیشین، فرهنگ و دورهی زمانی هنر انتزاعی(آبستره)
هنر انتزاعی حرفه‌ای اغلب چیزی بیشتر از آن است که روی سطح بوم دیده میشود که میتواند راجع به پروسه‌ی کار باشد. هنرمند ممکن است نمادگرا باشد یا چیزی عینی را انتزاعی کرده باشد. در نتیجه اگر با آثار هنرمند آشنا باشید کمک بزرگی به درک اثر می‌کند. به این صورت شما با نقاشی‌های قبلی آشنا خواهید بود که کمک زیادی به درک اثر بعدی می‌کند.
هر هنرمندی محصول فرهنگ، مکان و دورهی زمانی خود است. اگر تاریخچه‌ی مربوط به هنرمند را بدانید درک بهتری از نقاشی‌هایش خواهید داشت.با ما در بزرگترین سایت آموزش نقاشی و طراحی کشور و برترین گالری آنلاین خرید تابلوهای نقاشی مدرن همراه باشید.
پیت موندریان
به عنوان مثال پیت موندریان(1872-1944) هنرمندی هلندی بود که به خاطر نقاشی‌های انتزاعی مینیمال هندسی خود با رنگ‌های اصلی مشهور است. با دیدن نقاشی‌ها ممکن است فردی بخواهد بداند که چه چیز خاصی در آنها است. اما اگر بدانید که او ” به شکلی اساسی نقاشی‌های خود را ساده کرد تا آنچه را که به عنوان روح معنوی جهان نامرئی دید بازتاب دهد و زبانی شفاف و هنری بر بوم خود خلق کند” شما مستعد درک سادگی ظاهری نقاشی او می‌شوید.
او کارش را با نقاشی منظره به شکل سنتی آغاز کرد سپس به مرور نقاشی‌هایش انتزاعی‌تر شد و به خطوط و سطوح کاهش یافت تا جایی که به مفهوم شناخته‌شده‌ی انتزاع در نزد عموم تبدیل شد. درخت خاکستری(1912) یکی از نقاشی‌های این مجموعه است.
همانطور که موندریان خود می‌گوید: «همیشه احساس زیبایی با حضور عینی سوژه پنهان میشود، بنابراین شی باید از تصویر حذف شود».با ما در بزرگترین سایت آموزش نقاشی و طراحی کشور و برترین گالری آنلاین خرید تابلوهای نقاشی مدرن همراه باشید.
درک هنر انتزاعی(آبستره) زمان می‌برد
بخشی از مشکل ما در ارج نهادن هنر آبستره این است که می‌خواهیم آن را سریعا بفهمیم و به خودمان برای دیدن و غرق شدن در آن زمان نمی‌دهیم. درک معنا و احساس پشت یک اثر انتزاعی زمان می‌برد. جنبش “هنر آرام” که در سطح جهان شناخته شده است توجه عموم را به این حقیقت جلب کرده است که اغلب بازدید کنندگان موزه خیلی سریع در آن حرکت می‌کنند و زمانی کمتر از 20 ثانیه را به هر اثر هنری اختصاص می‌دهند و در نتیجه بخش اعظمی از آن چیزی که اثر هنری برای ارائه دارد را از دست می‌دهند.با ما در بزرگترین سایت آموزش نقاشی و طراحی کشور و برترین گالری آنلاین خرید تابلوهای نقاشی مدرن همراه باشید.
چگونه هنر انتزاعی (آبستره) را تجزیه و تحلیل کنیم؟
برای تفسیر هر اثر هنری سه مرحله وجود دارد:
توصیف: چه چیزی می‌بینید؟ از چیزهای مشخص شروع کنید تا به مسایل عمیق‌تر برسید. عناصر و اصول طراحی که می‌بینید را مشخص کنید. چه رنگ‌هایی استفاده شده است؟ آیا رنگ‌های اصلی هستند یا خیر؟ چه نوع خطی در آن استفاده شده است؟ چه اشکالی؟ آیا تعادل بصری دارد؟ آیا متقارن است یا غیر متقارن؟ آیا عناصر بخصوصی در آن تکرار شده است؟
تحلیل: اثر هنری سعی دارد چه بگوید؟ چگونه چیزهایی که می‌بینید و توصیف می‌کنید به پیام آن مربوط است؟ چه احساسی در شما بوجود می‌آورد؟ آیا در آن ریتم و جنبشی وجود دارد؟ آیا باعث خوشحالی یا ناراحتی شما میشود؟ آیا به شما انرژی منتقل می‌کند یا حسی از سکون و آرامش؟ عنوان نقاشی را بخوانید ممکن است به شما درکی از معنا و مقصود اثر بدهد.
ارزیابی: آیا نقاشی تاثیر گذاری بود؟ آیا تحت تاثیر آن قرار گرفتید؟ آیا مقصود هنرمند را درک کردید؟ آیا با شما سخن می‌گوید؟ اینگونه نیست که همه سخن یک اثر نقاشی را بشنوند.
همانطور که پابلو پیکاسو می‌گوید: « هنر انتزاعی وجود ندارد. شما باید همیشه با چیزی شروع کنید، بعد از آن می‌توانید تمام ردپای واقعیت را پاک کنید».
بدون دیدگاه